Inspiratie
Afl. 1: Wat is slaap? Over slaapfasen & je biologische klok
Op zoek naar first hand slaaptips en kennis over de allerbeste nachtrust? Dan ben je op de juiste plek. In de slaapserie: Beter slapen voor morgen spreken we met somnoloog Pien Bosschieter, ook wel bekend als Dr. Slaap. Elke 2 weken duiken we in een ander thema: welke slaapfactoren invloed hebben op je nachtrust; hoe je je slaapkwaliteit kunt verbeteren; wat slaapdruk is en waarom je het nodig hebt; hoe hormonen je slaap beïnvloeden; en nog veel meer. "Slaap is een 24-uurs ding," zegt Pien. In deze afleverig: wat is slaap nou écht - en hoe bouw je die mysterieuze slaapdruk op? Wat is slaap nou eigenlijk? Pien: "Slaap is super complex, Matthew Walker (bekende slaapwetenschapper) noemt het zelfs een fysiologisch ballet! We bepalen of iemand slaapt (en in welke fase) door hersenactiviteit, oogbewegingen en spieractiviteit te meten. Dat onderzoek heet een polysomnografie. We onderscheiden verschillende slaapfasen: Wakker Lichte slaap (+- 50%) Diepe slaap (15-25%). vindt vooral plaats in het eerste deel van de nacht en is gericht op lichamelijk herstel: afweersysteem, hormonen en het opruimen van afvalstoffen in je brein. REM slaap (5-25%) - het tweede deel van de nacht, ook wel je droomslaap. Hier verwerk je emoties en optimaliseer je je geheugen." En hoe zit dat met wearables? "Dus zo'n polysomnografie is iets anders dan wat mijn smartwatch meet?" Pien: "Absoluut. Wearables gebruiken indirecte signalen - beweging, ademhaling, hartslag - om slaap te schatten. Handig, maar belangrijk om te noemen is dat schattingen minder betrouwbaar kunnen zijn als er sprake is van een onderliggende ziekte, slaapstoornis of medicatiegebruik. Kortom: leuk om je eigen slaaptrends te volgen, maar niet heilig." Waar komt slaap vandaan? Pien: "Slaap wordt gedreven door 2 systemen: Slaapdruk: hoe meer je doet (fysiek én mentaal) hoe meer slaapdruk je opbouwt. Het bijbehorende stofje is adenosine. Je biologische klok - je ingebouwde circadiane ritme, dat automatisch doorloopt. Je kunt het wel bijsturen met zogeheten hints of clues. Als die twee systemen synchroon lopen, val je makkelijk in slaap én word je fris wakker." Over die slaapdruk, hoe werkt dat mentaal? Pien: "Bij het opbouwen van slaapdruk draait het om hersenactiviteit. Hoe meer je je hersenen gebruikt, hoe groter de slaapdruk. Werken, sporten, koken, lezen, puzzelen - alles helpt. Hoe lastiger of nieuwer de taak, hoe meer het van je hersenen vraagt." Waarom is slaap zó belangrijk? Pien: "Dat zien we het beste aan wat er gebeurt als je níet slaapt. Op korte termijn: concentratieproblemen, prikkelbaarheid, vermoeidheid. Op lange termijn: grotere kans op psychische klachten (zoals depressie of angst), hersenziekten (zoals Alzheimer), hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas. Met andere woorden: goede slaap helpt om dit mogelijk de kop in te drukken. En het mooiste? We weten inmiddels dat slaap een direct effect heeft: het reinigt letterlijk je hersenen." Samenvattend Slaap is: Een combinatie van fasen, elk met een eigen functie voor herstel en verwerking; gedreven door slaapdruk - iets wat je zelf opbouwt door hersenactiviteit en beweging; gestuurd door je biologische klok, die je met slimme gewoontes kunt beïnvloeden; en bovenal: een beschermingsmechanisme voor lichaam én geest. Klopt dat zo'n beetje Pien? Pien: Yes, dat klopt! In het volgende thema gaan we dieper in op slaapfactoren. Maar eerst lekker slapen. Welterusten! Dank je wel Dr. Slaap :) Slaap lekker en tot morgen! Je slaapkamer (én je beddengoed) speelt een grotere rol in je slaapkwaliteit dan je denkt. Lees verder in aflevering 2: Slaapfactoren - wat overdag gebeurt bepaalt je nacht. Of ontdek hoe het wollen beddengoed van Van Morgen helpt om je temperatuur perfect te reguleren tijdens de nacht.
Lees meer
Whoop! Zo verbeter je jouw slaapscore met de kracht van wol
Ben jij aan het trainen voor een marathon? Een ultrarun of Hyrox wedstrijd? Grote kans dat je jouw gezondheidsdata bijhoudt in apps en een 'wearable' draagt zoals WHOOP, Oura Ring of Ultrahuman Ring. Ze geven je inzicht in belangrijke data, zoals je rusthartslag en slaapcycli en delen tips voor het verbeteren van deze data. Maar er is 1 belangrijke stap die hierin ontbreekt: het materiaal waar je onder slaapt. Je kunt nog zo voorbereid zijn op een marathon, de hele nacht woelen in een klam dekbed geeft je niet de energie die je morgen nodig hebt. In dit artikel leggen we je uit wat een dekbed van wol daarom kan betekenen voor het verbeteren van je slaapscore. Wat is een slaapscore? We noemden al een paar voorbeelden hierboven. Gadgets zoals een horloge of ring die op basis van je hartslag en je temperatuur data verzamelt. Via gekoppelde apps worden er inzichten gehaald uit deze data met factoren als: Slaapduur Slaapfasen (REM, lichte slaap, diepe slaap) Rusthartslag (wanneer was je het meest ontspannen) Hartslagvariabiliteit (HRV) Bewegingen en verstoringen tijdens de nacht (heb je veel lopen draaien en woelen) Je temperatuur en wisselingen hierin gedurende de nacht Ademhalingsfrequentie Zuurstofsaturatie In de ochtend ontvang je hiervan een overzicht en adviezen om bepaalde scores te verbeteren. Het helpt je om je nachten te begrijpen en te optimaliseren. Kleine aanpassingen kunnen grote impact hebben op deze slaapscores. En daarmee je energie waarmee je 's ochtends wakker wordt. Hoe slapen onder wol en natuurlijke materialen je slaapdata zou kunnen verbeteren Een onderdeel dat wat ons betreft te weinig terugkomt in het verbeteren van slaapscores: het materiaal waar je op en onder slaapt. De ideale temperatuur in je slaapkamer is net zo goed de ideale temperatuur in bed. En de ideale temperatuur zorgt voor een ideale nachtrust. Wollen beddengoed heeft unieke eigenschappen die je nachtrust op meerdere manieren verbeteren: De kroesharen van wol zorgen voor een celstructuur die de temperatuur van je lichaam reguleren - zo houdt een schaap zich warm in de winter en koel in de zomer. Wol past zich zo aan je lichaamstemperatuur aan en voorkomt oververhitting of klamme nachten. Ademend en vochtregulerend: wol kan tot 30% van zijn eigen gewicht aan vocht opnemen zonder klam aan te voelen. Het wolvet (lanonline) zorgt ervoor dat vocht goed wordt afgevoerd zoals waterdruppels van een vogel afparelen. Overigens kan een vogel zich niet warm houden in de winter en trekt naar het zuiden. Dat is gelijk het verschil tussen een dekbed gevuld met wol of dons. Allergeenvriendelijk en van nature vrijer ademen: lanoline in de vacht zorgt ervoor dat stof en huisstofmijt zich niet kunnen nestelen. Hierdoor is wol allergeenvrij en zorgt het voor vrijer ademen gedurende de nacht. Met alle neusstrips nowadays weten we dat vrijer ademen bijdraagt aan een diepere slaap. Duurzaam en vrij van microplastics. Wol bevat geen kunstmatige materialen, coatings of geurstoffen die de gezondheid en de natuur op langere termijn kunnen beïnvloeden. Ook dat slaapt beter. Op welke slaapdata heeft een wollen dekbed invloed? Bij een overstap op natuurlijk beddengoed zou onder andere de diepe slaap kunnen verbeteren - waardoor je uitgeruster en energieker de dag kunt beginnen. Ook op deze scores kun je mogelijk verandering zien: Lagere rusthartslag tijdens de nacht Constante temperatuur Minder beweging en micro ontwakingen (lakens van je afslaan door oververhitting bijvoorbeeld) Verbeterde HRV (constantheid door minder factoren die je nachtrust opbreken) Langere periode van diepe slaap Beter slapen met wol. Voor morgen, Van Morgen. Bij Van Morgen geloven we in de kracht van wol. We maken dekbedden en hoofdkussens van 100% Texelse wol in een tijk van biologisch katoen en werken hiervoor nauw samen met lokale partijen op Texel. Zo kunnen we niet alleen de beste prijs garanderen, maar ook de kwaliteit van onze producten. We combineren de kracht van de Nederlandse natuur met de luxe van een goede nachtrust. Wol werkt. En dat voel je zodra je onder de lakens kruipt. Wil jij ervaren wat slapen onder wol met jouw slaapkwaliteit doet? Ontdek Van Morgen beddengoed en deel jouw slaapscores via @vanmorgen_official. Benieuwd naar andere factoren om je slaapkwaliteit te verbeteren? Lees ook: De voorjaarsschoonmaak voor je slaapkamer *Kanttekening op het gebruik van gadgets om je slaapkwaliteit te meten Enkele kanttekeningen aan deze data is dat volgens onderzoekers slaapfasen worden gemeten door middel van hersengolven. Iets wat een smartwatch bijvoorbeeld niet kan meten, omdat het uit gaat van hartslag, temperatuur en beweging.
Lees meer
